فلسفه هنر از دیدگاه اسلام

فلسفه هنر از دیدگاه اسلام

از دیدگاه اسلام هنر باید پیشرو باشد. به وجود آورندگان آثار هنری پیرو، آگاهانه یا ناآگاهانه وظیفه خود را در آن می‏بینید كه بر اساس خواسته‏های مردم حركت كنند و مردم را وادار می‏نمایند كه از اثر هنری آنان لذت ببرند و كاری با این ندارند كه بر آگاهی و شایستگی و بایستگی مردم افزوده شود ولی هنر پیشرو با یك اثر هنری كلاس درس برگزار می‏كند و با تصفیه واقعیات جاری و استخراج حقایق ناب از میان آنها، آثار هنری را در مسیر حیات معقول قرار می‏دهد.

دوشادوش جریان نگرش‏های علمی محض در واقعیات طبیعی و انسان سه نوع بینش و آگاهی لازم نیز وجود دارد كه نگرش‏های علمی ما را از محدودیت و ركود جلوگیری می‏نماید. این سه نوع بینش عبارتند از: 

1 ـ بینش نظری 

2 ـ بینش فلسفی 

3 ـ بینش مذهبی 

بنابراین، ما با چهار نوع نگرش و بینش وارد میدان معرفت گشته و ارتباطات خود را با جهان واقعیت‏ها تنظیم می‏نماییم. 

3 ـ بینش‏های فلسفی: بر سه نوع مهم تقسیم می‏شوند: 

قسم یكم: عبارتست از مقداری آگاهی‏های كلی درباره محصولات و نتایج و مبادی اوّلیه علم. در حقیقت بینش‏های نظری در میان نگرش‏های علمی و این قسم مسائل فلسفی قرار گرفته‏اند. برای پیشبرد و توسعه بینش‏های فطری از این آگاهی فلسفی می‏توان استمداد كرد و بهره‏برداری نمود. چنانكه بینش‏های نظری، می‏توانند برای روشن ساختن قسمت تاریك مسائل علمی كمك نموده، تكلیف آن را روشن بسازند. 

بینش فلسفی درباره هنر 

این بینش را می‏توان در چند مسئله مطرح نمود: 

مسئله یكم: به استثنای هنرمندان آگاه از هویت و عظمت‏های هنر، اكثریت قریب به اتفاق مردم، آثار و نمودهای هنری را به عنوان یك پدیده ثانوی می‏نگرند كه می‏تواند دقایق یا ساعت‏هایی آنها را به خود مشغول نماید و حس زیباجوئی آنان را هر چند بطور ابهام‏انگیز اشباع نماید، تا حدودی هم طرز تفكرات و آرمان‏ها و برداشت‏های هنرمند را از واقعیت‏های محیط و جامعه خود نشان بدهد. 

مسئله دوم: انسان و اثر هنری 

می‏دانیم كه اگر با عظمت‏ترین اثر هنری را در برابر دیدگان سایر جانداران قرار بدهیم. اندك بازتاب و تأثری از خود نشان نخواهند داد، بعنوان مثال: یك تابلوی هنری كه در همه دنیا بی‏نظیر باشد، اگر این تابلو در روی مقوائی كشیده شده باشد

آیا هنر برای هنر، یا هنر برای انسان؟ 

یا هنر برای انسان در حیات معقول؟ 

درباره رابطه هنر با هنرمند و جامعه دو عقیده مهم رواج دارد: 

عقیده یكم می‏گوید: هنر بدان جهت كه هنر است مطلوب است، زیرا هنر كاشف از نبوغ و روشن كننده عشق آدمی است بر شهود واقعیات آن چنانكه باید باشند. و هیچ قانون و الگویی نباید برای هنر كه ابرازكننده شخصیت هنرمند و نبوغ او است، وجود داشته باشد. 

نوع فایل:word

سایز:24.6 KB 

 تعداد صفحه:29